De plaats ligt centraal binnen de gemeente en nabij het snelwegenknooppunt van de A2 en de A76. Bij de plaats horen ook de wijken Kerensheide (waarnaar het knooppunt is vernoemd) en Nieuwdorp. Laatstgenoemde wordt van de rest van het dorp gescheiden door de A76. Het dorp ligt onder de rook van het industriecomplex Chemelot, waar veel inwoners van Stein werken. Ook heeft Stein een haven aan het Julianakanaal, welke op 17 december 1934 in gebruik is genomen. Het hoogste gebouw van Stein was de woontoren ‘De Stevel’, die elf verdiepingen telde. Dit gebouw werd gesloopt om de bouw van het nieuwe winkelcentrum mogelijk te maken.[expand title=”Lees meer…”]

De belangrijkste recreatieve voorziening in Stein is het recreatiepark Steinerbos. In dit park bevindt zich ook een zwembad. Ander groen zijn de Wallen van Stein ten noordoosten en zuidoosten van het dorp, een restant van een oude landweer. Naast de woonwijken horen bij Stein ook de in het buitengebied gelegen buurtschappen De Weert, Maasband, Veldschuur en Kleine Meers (in tegenstelling tot Meers, dat vanouds bij Elsloo hoort).

Geschiedenis

De oudste bewoning stamt uit de tijd van de Bandkeramiekers (ongeveer 5.000 v.Chr. In de neolithische periode werd in de omgeving van Stein de Grafkelder van Stein gebouwd die wordt toegerekend aan de Seine-Oise-Marne-cultuur.[1] Om de grafkelder is in de 20e eeuw het Archeologiemuseum Stein gebouwd. Volgens een legende werd het gebied van de Graetheide in de negende eeuw door Koning Zwentibold aan de dorpen Elsloo, Beek en Stein geschonken om deze in gemeenschappelijk gebruik te benutten. In de middeleeuwen zijn er rond het dorp de Wallen van Stein opgeworpen, een landweer.

In 1263 werd de plaats aangeduid met de Steyne en in 1268 de Steine. De naam verwijst naar een uit steen opgetrokken kasteel. Stein groeide sterk toen het Zuid-Limburgs steenkolenbekken werd ontwikkeld. In 1926 kwam de Staatsmijn Maurits in bedrijf. Er werd van daar uit een spoorlijn aangelegd waarlangs steenkolen en chemische producten (cokesfabriek en stikstofbindingsbedrijf, 1929) naar de Haven van Stein werden vervoerd. Deze haven ligt aan het Julianakanaal, dat in 1934 werd geopend. In 1967 werd de mijn gesloten. De chemische industrie bleef, en haven en spoorverbinding bleven voor deze industrie, en ook voor de overslag van zand, grind en containers, in functie.

Door dit alles breidde Stein zich aanzienlijk uit, met Kerensheide (1939) in het noordoosten en Nieuwdorp in het zuidoosten, na de Tweede Wereldoorlog. In 1982 werd met een gemeentelijke herindeling de fusiegemeente Stein gevormd, waarbij de vroegere kleinere gemeenten Stein, Elsloo (met Catsop en Meers) en Urmond (met Berg aan de Maas en Nattenhoven) werden opgeheven.[/expand]